Vrijdag 22 september 2023

Film, Literatuur, Muziek & Theater

Marita Mathijsen

Jacob van Lennep. Een bezielde schavuit.

Marita Mathijsen, emeritus hoogleraar Moderne Nederlandse Letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam, schreef met haar biografie over Jacob van Lennep niet alleen een fascinerend portret van deze ondernemende, razend actieve man maar ook een biografie van een tijdperk. Door haar stijl, humor en eruditie weet Marita Mathijsen de negentiende eeuw, een eeuw van een bedrukkende moraal maar ook turbulente moderniseringen, voor iedereen toegankelijk te maken.

Wie is Jacob van Lennep, de man wiens naam in Amsterdam vooral bekend is door de Jacob van Lennepkade? Is het de gangmaker en spotter, de vrouwenliefhebber en hulpvaardige vriend? Is het de politicus die niet herkozen werd als lid van de Tweede Kamer omdat hij spotverzen op de vaderlandse geschiedenis schreef? Is het de daadkrachtige man aan wie Amsterdam zijn waterleiding dankt en Den Haag het behoud van de Ridderzaal? Het Amstel Hotel, het Noordzeekanaal en het Rijksmuseum: overal was hij bij betrokken.
Maar misschien is Jacob van Lennep in de eerste plaats een getalenteerde schrijver die in de door conventies bepaalde tijd waarin hij leefde, zijn eigen weg ging.

Marita Mathijsen heeft als biograaf, hoewel veel materiaal vernietigd is of onleesbaar gemaakt, de beschikking gehad over zoveel brieven en documenten, dat de moed haar soms in de schoenen zonk. Met name van de periodes waarin Van Lennep een buitenechtelijk kind verwekt heeft of een buitenechtelijke affaire heeft, zijn hele stukken in de brieven onleesbaar gemaakt. Toch is er nog genoeg over om een beeld te krijgen van de angsten en het schuldbesef van Van Lennep. In haar biografie weet Marita Mathijsen een fascinerend beeld te schetsen van deze complexe man die leefde in een complexe tijd. Een bezielde schavuit!

De samenstellers van het Historisch Sprekers Archief hebben grote zorgvuldigheid betracht bij het verzamelen en citeren van de gegevens die hoofdzakelijk afkomstig zijn uit de archieven van de Koninklijke Industrieele Groote Club en eerder via de website openbaar gemaakte data. Mocht U een aan- of opmerking hebben over de teksten en/of afbeeldingen, dan verzoeken wij u contact op te nemen met de redactie via clubinfo@igc.nl.