Woensdag 19 oktober 2022
Veiligheid & Defensie
dr. Rutger van der Hoeven
Na de Russisch-Oekraïense oorlog – op zoek naar een nieuw Europees evenwicht.
De successen van Oekraïne in de oorlog tegen Rusland hebben het mogelijk gemaakt om een snel einde aan de oorlog voor te stellen: een einde waarbij Oekraïne wint. De krijgskansen kunnen weer keren, maar als Oekraïne zou winnen, dringen zich allemaal problemen op die Europa voor zich uit heeft geschoven: over uitbreiding van de EU en Navo, de omgang met Rusland, corruptie in Oekraïne, geopolitiek in Centraal-Azië. Is Europa – en de wereld – wel op een Oekraïense overwinning voorbereid?
Dr. Rutger van der Hoeven is universitair docent Geschiedenis aan Universiteit Utrecht en buitenlandredacteur van De Groene Amsterdammer. Hij schrijft voor De Groene buitenlandanalyses en columns, en maakt de podcast Buitenlandse Zaken. Hij was eerder buitenlandredacteur van Trouw, gastredacteur van Der Spiegel en gastdocent aan UCLA en UC Santa Barbara. Oekraïne nam de afgelopen maanden veel grondgebied terug in de oorlog tegen Rusland, en op sociale media speculeren pro-Oekraïense kanalen volop over een snelle Oekraïense overwinning. Militaire experts waarschuwen voor voorbarige conclusies, en de oorlogskansen kunnen weer keren. Maar het Oekraïense succes maakt het wel mogelijk om een einde aan de Russisch-Oekraïense oorlog voor te stellen waarbij Oekraïne zichzelf binnen afzienbare tijd bevrijdt.
Die plotselinge omslag in perspectief maakt ook meteen duidelijk dat zo'n einde vragen en uitdagingen met zich brengt. Europa heeft die problemen het afgelopen jaar voor zich uit geschoven, omdat alle aandacht uitging naar het ondersteunen van Oekraïne. Maar als Oekraïne blijft winnen, dringen die vragen zich direct naar voren. Zouden Europese regeringen ook een militair offensief steunen om de Krim te bevrijden? Is Oekraïne daarna welkom in de Navo? Als Ruslands krimpende macht leidt tot instabiliteit in de voormalige Sovjet-Unie, zoals in Armenië en Kirgizië, of zelfs in Belarus, gaat Europa zich daar dan in mengen? Of de grootste bombshell van allemaal: hoe reageert Europa als Vladimir Poetin opzij wordt geschoven: zou vrede in Oekraïne dan genoeg zijn of moeten ook herstelbetalingen en strafvervolging volgen, plus het inleveren van de Krim? Zou Rusland weer welkom zijn in Europa?
Deze lezing behandelt de problemen die een Oekraïense overwinning, en een ingeschrompeld Rusland, in geopolitiek opzicht met zich meebrengen. Europa moet zich op hierop voorbereiden, zodat het zich niet laat verrassen en verdelen.
De samenstellers van het Historisch Sprekers Archief hebben grote zorgvuldigheid betracht bij het verzamelen en citeren van de gegevens die hoofdzakelijk afkomstig zijn uit de archieven van de Koninklijke Industrieele Groote Club en eerder via de website openbaar gemaakte data. Mocht U een aan- of opmerking hebben over de teksten en/of afbeeldingen, dan verzoeken wij u contact op te nemen met de redactie via clubinfo@igc.nl.